Ewakuacja I stopnia (zagrożenie miejscowe) polega na niezwłocznym przemieszczeniu ludności, zwierząt i mienia z miejsc, w których wystąpiło nagłe, nieprzewidziane bezpośrednie zagrożenie, poza strefę zagrożenia (na przykład pożar).
Ewakuacja II stopnia polega na wcześniej przygotowanym, planowym przemieszczeniu ludności, zwierząt i mienia w związku z wystąpieniem wielkoobszarowych zagrożeń (obejmujących gminę, powiat, województwo, czy nawet region). Na przykład powodzi.
Ewakuacja III stopnia polega na uprzednio przygotowanym przemieszczeniu ludności, zwierząt i mienia podczas stanu podwyższonej gotowości obronnej państwa. Na przykład wojna.
Podczas II Wojny Światowej ewakuacji nie raz podlegało kilka milionów czy nawet kilkanaście milionów osób (ZSRR). Często ewakuowano całe miejscowości i fabryki wraz z wyposażeniem.
Ewakuacja z budynku
Dla każdego obiektu użyteczności publicznej muszą być opracowane procedury postępowania na wypadek ewakuacji.
Podstawowe zasady:
– podporządkuj się poleceniom,
Do czasu przybycia straży pożarnej ewakuacją powinna kierować osoba kompetentna (dyrektor szkoły, nauczyciel). Nie wolno dopuścić do wybuchu paniki.
W Polsce działa system wykrywania skażeń i alarmowania (SWSiA).
Jeżeli w ramach systemu uzyskane zostaną informację o zbliżaniu się zagrożenia, w środkach masowego przekazu nadawane są komunikaty ostrzegawcze. W razie wystąpienia niebezpieczeństwa na objętym nim terenie ogłasza się alarm.
Obejrzyj film:
Należy pamiętać, że sygnały alarmowe i komunikaty ostrzegawcze mogą być zastosowane wyłącznie w sytuacji rzeczywistego zagrożenia. Stosowanie ich w ramach treningów i ćwiczeń dotyczących systemów wykrywania i alarmowania jest możliwe po ogłoszeniu rozpoczęcia treningów .
Sygnały alarmowe i komunikaty ostrzegawcze są przekazywane ludności cywilnej, aby mogła ona w odpowiedni sposób zareagować na zbliżające się zagrożenie. W związku z tym po ogłoszeniu (a także po odwołaniu) alarmu należy zastosować się do fundamentalnych zasad postępowania. Przede wszystkim nie można poddać się lękowi i panice – stanom naturalnym w sytuacji poczucia zagrożenia i niepewności. Należy unikać rozpowszechniania niesprawdzonych informacji, pochodzących z niepewnych źródeł. Ważne jest trzeźwe myślenie oraz nieuleganie presji otoczenia.
W razie ogłoszenia alarmu należy:
przerwać wykonywane czynności;
odpowiednio się ubrać;
wyłączyć wszystkie urządzenia elektryczne (najlepiej głównym wyłącznikiem prądu lub za pomocą bezpieczników), odciąć dopływ gazu (wyłączyć główny zawór), wygasić paleniska w piecach, kuchenkach i kominkach;
zabrać dokumenty osobiste, zapas żywności, indywidualne środki ochrony przed skażeniami, środki opatrunkowe oraz (w miarę potrzeb i możliwości) latarkę elektryczną, koc, odbiornik radiowy (na baterie) itp.;
zamknąć okna i drzwi oraz opuścić dom/mieszkanie;
sprawdzić, czy o alarmie zostali powiadomieni sąsiedzi;
spędzić zwierzęta z pastwisk i wybiegów do pomieszczeń gospodarskich lub ukryć je w zagłębieniach terenu, wąwozach;
pospiesznie udać się do wyznaczonych miejsc ukrycia lub schronów;
zabezpieczyć drogi oddechowe, twarz i skórę oraz unikać kontaktu z pozostawionymi na zewnątrz przedmiotami;
bezwzględnie podporządkować się poleceniom służb ochronnych.
Po odwołaniu alarmu należy:
postępować zgodnie z poleceniami wydawanymi przez służby ratownicze;
ostrożnie opuścić schron lub ukrycie;
przemieszczać się, korzystając jednocześnie z indywidualnych środków ochronnych (chyba że komunikaty służb ratowniczych zezwolą na ich nieużywanie);
wrócić do miejsc zamieszkania wyłącznie po upewnieniu się, że zagrożenie na pewno zniknęło;
zutylizować wodę i żywność, które pozostały w miejscu zamieszkania;
stale zachowywać ostrożność.
Najważniejsze rzeczy, jakie powinno się zabrać ze sobą, opuszczając miejsce zamieszkania:
dokumenty osobiste
niezbędne leki
woda
żywność
pieniądze,
ubiór odpowiedni do sytuacji i pory roku,
okrycie przeciwdeszczowe,
indywidualne środki ochrony przed skażeniami,
telefon komórkowy z ładowarka,
podręczna latarka.
Zadanie do wykonania:
Zapisz z pamięci rzeczy, jakie powinno się zabrać ze sobą, opuszczając miejsce zamieszkania.