Temat: Jan z Czarnolasu- geniusz polskiego odrodzenia
Witam Cię!
Najwybitniejszy twórca polskiego Renesansu, wybitny poeta na skalę europejską. Tego rodzaju geniusz poetycki pojawił się w literaturze polskiej po raz pierwszy i pozostał jedyny aż do czasu Romantyzmu. Wszystkie problemy epoki znalazły wyraz w twórczości Kochanowskiego: od filozoficznej zadumy nad losem ludzkim przez problematykę polityczno-społeczną, obrazy życia dworskiego i ziemiańskiego do anegdoty biesiadnej.
Kochanowski był świadom swojej roli w literaturze. Był świadom roli poety: jako pierwszy sformułował etos twórcy, którego talent jest darem od Boga, zarazem przywilejem, obowiązkiem i cierpieniem. Najdobitniej wyraził to w poemacie Muza – (powstałym zapewne około 1570 roku)manifeście literackim)- zawierającym wiarę w nieśmiertelność własnej poezji, poczucie niepowtarzalnej misji, świadomość wielkości, która zobowiązuje wobec świata, ale też przynosi samotność na szczytach:
…Ja jeden niech wam służę, a za cześć poczytam
Sobie, że się dróg innych niż pospólstwo chwytam.
Wy mię z ziemie wzwodzicie, wy mię wyłączacie
Z liczby nieznacznej i nad obłoki wsadzacie…
- Odwołując się do biografii Jana Kochanowskiego oraz znajomości jego wybranych utworów, odpowiedz, czy poetę z Czarnolasu można nazwać człowiekiem renesansu. Uzasadnij swoje zdanie.
- Jaki obraz świata i człowieka wyłania się z poezji Jana Kochanowskiego? W odpowiedzi powołaj się na przykłady z poszczególnych utworów.
Opracowała: Marzena Marcjasz
Dodatkowe informacje:
Jan Kochanowski ciekawostki
Bez wątpienia Jan Kochanowski to jeden z najbardziej uznanych twórców renesansu. Swoim słowem zachwyca po dziś dzień. Poznaj ciekawostki z Jego życia.
- Do dziś nie wiadomo, kiedy dokładnie urodził się Kochanowski. Nie jest znany także rok narodzin. Jego najstarsze biografie informują o 1532 roku, jednak na nagrobku Jana umieszczono informację, iż nastąpiło to dwa lata wcześniej. To właśnie ta druga data jest obecnie podawana w oficjalnych źródłach.
- Tajemnicze są także okoliczności śmierci Kochanowskiego. Wiadomo, że nastąpiło to 22 sierpnia 1584 roku na skutek ataku serca bądź udaru mózgu. W sprawie miejsca, gdzie mogło to nastąpić istnieją tylko domysły. W uroczystości pogrzebowej w kościele w Zwoleniu brał udział król Stefan Batory.
- Przez wiele lat sądzono, że czaszka poety znajduje się w Muzeum Czartoryskich w Krakowie. W 2010 roku ów czaszkę poddano ekspertyzie i stwierdzono, iż nie należy ona do Kochanowskiego. Jak się okazało po przeprowadzonym badaniu należy ona najprawdopodobniej do żony poety.
- Kochanowski był człowiekiem religijnym, jednak w jego utworach wielokrotnie można dostrzec dyskusję, w której poeta poddaje w wątpliwość istnienia Boga. Niewiele osób ma świadomość, że pełnił on rolę proboszcza. Pod swoją opieką miał dwie parafie – w Poznaniu oraz Zwoleniu. Nie przejmował się jednak swoją rolą i pełnił ją głównie przez pośredników. Po około dziesięciu latach zdecydował się porzucić probostwa.
- Wczesnym rankiem oddawał się pracom pożytecznym, pisał utwory. Wieczory spędzał na rzeczach przyjemnych.
- W swoim życiu przeżył dwa tragiczne momenty tracąc dwie córki. O pierwszej Urszulce pisał nawet swoje treny. Depresji po utraconej Hannie nie przelał na papier.
- Nigdy nie poznał swojego najmłodszego dziecka. Mały Jan narodził się dopiero po śmierci ojca.
źródło: wikipedia
Comments are closed