Klasa 2b 08.04.2021

Temat: Rozbieżności między mową a pismem.

Witaj!

Przeczytaj głośno dialog. Powiedz, co jest źródłem nieporozumienia.

  1. Widziałeś nowy odcinek? Zaczyna się od tego,że nad miastem unosi się gigantyczny smog.
  2. Smok? To trochę przesadzili… To miał być serial o ekologii!

W języku polskim wymowa wielu wyrazów różni się od ich pisowni. Jednym z powodów takiej sytuacji są upodobnienia fonetyczne między spółgłoskami. Najczęściej wyróżnia się upodobnienia fonetyczne pod względem dźwięczności spowodowane sąsiedztwem głosek dźwięcznych i bezdźwięcznych.

• W zależności od tego, w jakim kierunku wyrazu następuje upodobnienie, wyróżniamy:

• upodobnienie wsteczne – odbywa się wstecz – spółgłoska druga w kolejności wpływa na

spółgłoskę poprzedzającą i zmienia ją pod względem dźwięczności,

Przykłady:

zabawka [z-a-b-a-f-k-a] – ubezdźwięcznienie

liczba [l-i-dż-b-a] – udźwięcznienie

Ćwiczenia:

1.Przepisz do zeszytu podane wyrazy, dzieląc je na głoski. W których z tych słów doszło do udźwięcznienia, a  w  których – do ubezdźwięcznienia? W  każdym z  wyrazów zaznacz strzałką kierunek upodobnienia.

Przykład: złotówka – z-ł-o-t-ó-f-k-a – upodobnienie wsteczne, ubezdźwięcznienie w pod wpływem bezdźwięcznego k

książka, także, przelicznik, rozpiska, wstążka, ławka

2. Przeczytaj tekst i opisz występujące w nim upodobnienia.

Lot balonem był nagrodą za pierwsze miejsce w konkursie. Janek wsiadł do kosza i balon uniósł się

w górę. Widok bprzepiękny. Nad czaszą słońce i obłoki, pod koszem krzewy różane i staw parkowy,

a także pływające po powierzchni kaczki. To była niepowtarzalna przygoda!

3. Wypowiedz głośno słowa: wóz, kurz, lud, chodź, obraz. Wyjaśnij, jaka nastąpiła w  tych słowach zmiana między wymową a pisownią.

Opracowanie: Marzena Marcjasz

Udostępnij:

Tagged:

Comments are closed