Kanon to utwór imitacyjny, tzn. taki, w którym melodia z jednego głosu jest powtarzana w innych głosach (z łac. ‘imitować’ znaczy naśladować). W muzyce terminem tym określa się utwór, w którym drugi głos (lub więcej głosów) imituje (czyli powtarza) melodię tematu.
W podstawowej wersji kanonu każdy kolejny głos powtarza melodię z opóźnieniem bez wprowadzania do niej żadnych zmian. Istnieją również formy bardziej złożone, w których głos imitujący rozpoczyna się od innego dźwięku, posiada zmiany rytmiczne lub realizuje melodię tematu wspak, czyli od końca.
![Ilustracja przedstawia schemat kanonu dwugłosowego, w którym drugi głos powtarza po jednym takcie. Melodię przedstawiono jako szereg kolorowych prostokątów. Występują one w ustalonym porządku: czerwony, zielony, żółty, niebieski, brązowy, purpurowy, morski, seledynowy. W zapisie są dwa rzędy. W obu rzędach kolory występują w tej samej kolejności, tylko w drugim rzędzie są przesunięte o jeden. Na przykład pod zielonym znajduje się czerwony, pod żółtym zielony itd.](https://static.epodreczniki.pl/portal/f/res-minimized/R2DusvwWpSTaS/1/2XnTk9wlkBSW5qZdR3C1j1zLrcmVKIsj.jpg)
Żeby było Ci łatwiej zrozumieć istotę imitacji, posłuchasz fragmentu trzygłosowego kanonu Wolfganga Amadeusa Mozarta „Dona nobis pacem” (Obdarz nas pokojem).
![Zapis nutowy kanonu trzygłosowego "Dona nobis pacem" autorstwa Wolfganga Amadeusza Mozarta. Głosy zapisane są jeden pod drugim. 3 pięciolinie każda po osiem taktów. Tekst oparty na łacińskich słowach: Dona nobis pacem.](https://static.epodreczniki.pl/portal/f/res-minimized/RD9Vd3QD4QMsF/1/1X55tRhEH9CGnaNdHeD5JmzlsqMhit5J.jpg)
Opracowała, Svitlana Pavlenko
Comments are closed