Temat: Jak powstaje wyraz?
Witam Cię!
Przeczytaj podane zdania. Wyjaśnij, czym się różni znaczenie podkreślonych słów w parach wypowiedzeń – jaka cząstka o tym decyduje? Co łączy te słowa?
Czy ktoś widział Olę?
Oleńka poszła do biblioteki.
Chyba te rękawy są za krótkie.
Ręce mam odkryte prawie do łokci.
Jak plastik wpływa na naszą planetę?
Zrezygnowałam z plastikowych siatek na zakupy.
Nie odebrałam telefonu, bo jadłam akurat obiad.
Zjadłam tę zapiekankę ze smakiem.
Nowa wiadomość
• Wiele słów, których używamy, powstało od już istniejących wyrazów,
np. kotek – od rzeczownika kot,
biegacz – od czasownika biegać.
Wyrazy utworzone od innych słów nazywamy wyrazami pochodnymi. Natomiast słowa, od których je utworzono, to wyrazy podstawowe.
Przykłady:
wyraz podstawowy wyraz pochodny
brać – wybrać
brać – biorca
Niekiedy wyrazy utworzone od innych słów są wyrazami podstawowymi dla kolejnych.
Przykłady:
wyraz podstawowy wyraz pochodny
wybrać – wybranie
biorca – biorczyni
• Jeśli masz kłopot z ustaleniem, który wyraz jest podstawowy, a który – pochodny, dokonaj
parafrazy słowotwórczej, czyli utwórz wyjaśnienie analizowanego słowa. Wyraz, który pojawia
się w objaśnieniu, jest zazwyczaj tym, od którego powstało objaśniane słowo.
Przykłady:
kotek – mały kot (kot – kotek)
biegacz – ten, który biega (biegać – biegacz)
Opracowała: Marzena Marcjasz
Comments are closed